Trong chương trình viếng thăm mục vụ tại Giáo Hội Công Giáo tại Việt Nam, vào hồi 18 giờ chiều Chúa Nhật Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, 10 tháng 01 năm 2016, Đức Hồng Y Reinhard Marx, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục (HĐGM) Đức quốc, đã chủ sự Thánh lễ trọng thể tại Nhà thờ Chính Toà của Tổng Giáo phận Hà Nội.
Hiện diện và cùng đồng tế với Đức Hồng y trong Thánh lễ đặc biệt hôm nay có Đức Hồng Y Tổng Giám mục Hà Nội Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Đức cha Gioan Maria Vũ Tất – Giám mục Hưng Hoá, Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân – Giám mục Lạng Sơn Cao Bằng, Đức cha Tôma Vũ Đình Hiệu – Giám mục Bùi Chu, Đức cha Giuse Nguyễn Năng – Giám mục Phát Diệm, Đức cha Lôrensô Chu Văn Minh – Giám mục Phụ tá Hà Nội, cùng quý Cha trong Tổng Giáo phận Hà Nội.
Thánh lễ hôm nay là dấu chỉ sâu xa của sự hiệp thông và tình liên đới trong đại Gia đình Giáo hội, nhất là sự liên hệ đáng trân trọng giữa hai Giáo hội Công giáo tại Đức quốc và Việt Nam. Cộng đoàn Phụng vụ gồm đông đảo quý tu sỹ nam nữ, quý chủng sinh và bà con giáo dân đã tham dự Thánh lễ một cách sốt sắng và trang nghiêm. Ngôi nhà thờ Chính Toà của Tổng Giáo phận Hà Nội hôm nay bừng lên niềm vui của gặp gỡ chan hoà tình Chúa và ấm áp tình người, mọi người từ các Đấng bậc đến mọi thành phần Dân Chúa cùng chia sẻ bàn tiệc Lời Chúa và Thánh Thể.
Đúng 18 giờ chiều, đoàn đồng tế từ phòng Thánh tiến vào cung thánh để cử hành Thánh lễ. Cộng đoàn Phụng vụ hân hoan cất lên bài thánh ca suy tôn mầu nhiệm Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, trong sự ca ngợi Thiên Chúa vì muôn hồng ân và phúc lành của Người tuôn đổ trên Dân Thánh trong suốt dòng lịch sử cứu độ. Đức Hồng y Reinhard Marx vui mừng vẫy tay chào cộng đoàn hiện diện và ban phép lành cho mỗi người.
Khi đoàn Đồng tế đã yên vị tại Cung Thánh, Đức Hồng y Tổng Giám mục Hà Nội đã long trọng đọc bài Giới thiệu và diễn văn chào mừng Đức Hồng y Chủ tịch HĐGM. Đức quốc đến thăm Giáo hội Công giáo tại Việt Nam và cách riêng hôm nay là Tổng giáo phận Hà Nội này. Ngài nhấn mạnh tới ý nghĩa sâu xa của ngày lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa hôm nay, nhờ đó mà chúng ta dầu đến từ những dân tộc và những nền văn hoá khác nhau nhưng đã trở nên một trong “cùng một Chúa, một đức tin và một phép rửa” (Ep 4:5).
Ngài giới thiệu Đức Hồng y Reinhard Marx hiện đang là Tổng Giám mục Giáo phận Munich đương kim Chủ tịch HĐGM Đức quốc, Chủ tịch Uỷ ban của liên HĐGM Cộng đồng Âu Châu, là thành viên trong Hội đồng 9 vị Hồng y cố vấn của Đức Thánh Cha Phanxicô để cải tổ Giáo triều và là vị điều phối trong Hội đồng Kinh tế của Toà Thánh. Đồng thời, Đức Hồng y Phêrô cũng trịnh trọng giới thiệu các thành viên trong phái đoàn của Đức Hồng y Reinhard Marx. Cùng với đó, ngài giới thiệu các Đức Giám mục trong Giáo tỉnh Hà Nội về đồng tế trong Thánh lễ hôm nay.
Đức Hồng y Phêrô nhấn mạnh: “Sự hiện diện và việc cử hành Bí Tích Thánh Thể của Đức Hồng y và phái đoàn cùng với chúng tôi tại Nhà thờ Chính Toà này diễn tả một cách hữu hình sự hiệp thông giữa các Giáo hội địa phương chúng ta và tính chất Công giáo của Hội Thánh”. Đồng thời, ngài nhắc tới những sự trợ giúp đầy ý nghĩa mà Giáo hội Công giáo tại Đức quốc đã dành cho Giáo hội Công giáo tại Việt Nam trong nhiều năm qua. Chuyến viếng thăm của Đức Hồng y chính là dấu chỉ để củng cố tình huynh đệ sự hiệp thông trong Đức Kitô. Kết thúc bài diễn văn, Đức Hồng y Phêrô cầu chúc Đức Hồng y Reinhard Marx và phái đoàn có một chuyến thăm viếng thành công tốt đẹp, cầu chúc Đức Hồng y được tràn đầy ân sủng và bình an của Chúa trong sứ vụ Giám mục và trong việc trợ giúp Đức Thánh cha đem lại nhiều lợi ích thiêng liêng cho Tổng Giáo phận của ngài và Giáo hội hoàn vũ.
Sau bài diễn văn chào mừng của Đức Hồng y chủ nhà, Đức Hồng y Reinhard Marx đã chủ sự Thánh lễ bằng tiếng Latinh. Trong lời mở đầu Thánh lễ, Đức hồng y chủ sự ngỏ lời cảm ơn Đức Hồng y Tổng Giám mục Hà Nội và toàn thể cộng đoàn Phụng vụ đã hiện diện đông đảo trong ngôi nhà thờ thân thương để tham dự cử hành Phụng vụ Chúa nhật kết thúc mùa Giáng Sinh hôm nay. Ngài mời gọi cộng đoàn ý thức lại mầu nhiệm Bí Tích Rửa Tội, kết hiệp với Chúa Giêsu cách sâu sắc hơn trong Hy Tế Tạ Ơn này.
Bài giảng trong Thánh lễ của Đức Hồng y được cha Anphongsô Phạm Hùng đọc bằng tiếng Việt. Mở đầu bài giảng, Đức Hồng y nói lên niềm vui của ngài khi hiện diện nơi đầu để cử hành Thánh lễ trong chặng mở đầu của chuyến thăm viếng của ngài tại Việt Nam kéo dài 9 ngày. Chuyến thăm viếng này là một sự hứng thú đối với ngài – sự hứng thú đã được gợi lên từ cách đây nhiều năm khi ngài còn trẻ, khi được nghe và được thấy những khó khăn của đất nước này thời chiến tranh, đồng thời sự mong muốn được chứng kiến những đổi thay to lớn của đất nước này trong những năm gần đây – đất nước sống động, có nhiều thành công về kinh tế, đang hợp tác với nhiều quốc gia, đang thu hút du lich và thương mại cùng đang tiến tới một tương lai tốt đẹp. Ngài nhắc lại kỷ niệm khi tham dự Thượng HĐGM Á Châu cùng với các vị Giám mục Việt Nam. Chuyến thăm viếng này là một sự phong phú cho tình hiệp thông và xây dựng Hội Thánh Chúa.
Sự hiệp thông của Dân Thiên Chúa có thể được kinh nghiệm mạnh mẽ tại việc cử hành Thánh Thể, mọi người ở trong sự thông lưu với toàn thể Hội Thánh. Hội Thánh Chúa chính là sự hiệp thông không chỉ trong mức độ cộng đoàn nhỏ lẻ nhưng là sự hiệp thông có tính chất hoàn vũ, gồm nhiều dân tộc và ngôn ngữ, làm chúng ta xích lại với nhau và trở nên có trách nhiệm với nhau hơn nữa. Giáo hội cũng đang thực sự cắm rễ sâu trong các nền văn hoá nơi những dân tộc khác nhau. Ngài nhấn mạnh: “Cuộc thăm viếng của tôi muốn đóng góp nhỏ bé vào sự giao lưu thế giới. Tôi muốn học hỏi từ giáo hội Việt Nam trong kinh nghiệm của mình và cũng muốn cho Giáo hội ở Đức được hiểu biết. Điều đó làm chúng ta lớn lên trong sự hiệp thông”.
Về bài Tin Mừng hôm nay, Đức Hồng y chia sẻ: Thiên Chúa không ở trong thế giới riêng của Ngài nhưng ưa thích và đến với con người, nhất là với những kẻ tội lỗi để đưa họ trở về. Ngài đến với người ở bên ngoài lề, ở nơi ngoại biên. Lòng thương xót của Ngài phủ đầy nhân loại này. Khi liên đới với người tội lỗi và đồng hành với họ, Chúa Giêsu trở nên một với chúng ta. Sau khi chịu phép rửa, Chúa đến với những người bị coi là lạc mất, Ngài công bố sự liên đới với những ai đang khao khát ơn tha thứ từ Thiên Chúa và Ngài sẽ nâng họ lên. Sự chết của Chúa Giêsu mang lại ơn tha tội và là một dây liên kết nhân loại với Chúa Cha.
Từ đó, Đức Hồng y tiếp tục một lần nữa khai mở tới sự hiệp thông trong Giáo hội: Sự hiệp thông của Hội Thánh sống nhờ vào kinh nghiệm sự hiện diện của Chúa. Với sự hiện diện của Chúa, chúng ta có thể bắt đầu cuộc hành trình tìm kiếm, kinh nghiệm và làm chứng cho thế giới một cộng đoàn hiệp thông với Chúa và người khác.
Sau bài giảng của Đức Hồng y chủ sự, Thánh lễ tiếp tục được cử hành trong bầu khí Phụng vụ thiêng thánh. Những lời thánh ca và lời kinh nguyện bằng tiếng Latinh giúp cho mỗi người tham dự được nâng tâm hồn lên cùng những tâm tình sốt sắng hơn.
Sau lời nguyện hiệp lễ, Đức Hồng y Reinhard Marx một lần nữa ngỏ lời với cộng đoàn Phụng vụ. Ngài nói: “Tôi cảm ơn anh chị em về cuộc cử hành này, cảm ơn Chúa đã quy tụ chúng ta trở về với nhau, trong gia đình của Chúa, nhìn thấy nhau không phải chỉ qua mạng lưới truyền thông hay mạng xã hội nhưng là trực tiếp với nhau. Như Chúa Giêsu trở nên gần gũi với những người bị bỏ rơi, những người bất hạnh khổ đau thì chúng ta cũng phải làm như vậy. Chúng ta là những người con cái Giáo hội, chúng ta cũng có ơn gọi mạnh mẽ về điều đó. Chúng ta phải mang hy vọng cho xã hội của chúng ta đang sống. Chúng ta không đóng kín nhưng luôn rộng mở ra với họ. Đồng thời chúng ta cũng khuyến khích và giúp đỡ nhau trong ơn gọi và sứ mệnh của mình. Xin Chúa chúc lành cho tất cả chúng ta.”
Kết thúc Thánh lễ, Đức Hồng y chủ sự long trọng ban phép lành cho toàn thể cộng đoàn Phụng vụ. Cộng đoàn cùng cất lên bài ca Salve Regina kính Đức Mẹ – Mẹ của sự hiệp thông và của gia đình Giáo Hội.
Trong cuộc rước về Phòng Thánh, Đức Hồng y Reinhard Marx một lần nữa niềm nở chào cộng đoàn hiện diện và ban phép lành cho mỗi người. Thánh lễ khép lại trong một niềm vui lan toả và sự hiệp thông thật đáng quý.
(Bài viết: Giuse Trần Ngọc Huấn, Ảnh: Phêrô Việt Anh, WTGP.Hà Nội 10.01.2016)