Mùa hè của Đức Thánh Cha Phanxicô
Tuy không có những tin tức hoặc thông báo về những ngày nghỉ hè hiện nay của ĐTC, nhưng chắc chắn ngài đang có một nhịp sống thanh thản hơn và chuẩn bị cho những hoạt động sắp tới đang chờ đợi ngài.
Với chúa nhật 14-7 này, ĐTC Phanxicô đã qua được 2 tuần nghỉ hè. Trong tháng 7, trừ những buổi tiếp kiến vào những ngày đầu tháng này, các buổi tiếp kiến khác của ĐTC, đặc biệt là những cuộc tiếp kiến chung các tín hữu hành hương mỗi sáng thứ tư, đều bị ngưng lại và chỉ duy trì buổi đọc kinh truyền tin mỗi trưa chúa nhật để các khách hành hương có thể thấy ngài.
Trong tháng 8, ĐTC tái lập các buổi tiếp kiến chung những ngày thứ tư, nhưng các hoạt động của ngài cũng giảm bớt tới mức tối thiểu. Nhiều người thắc mắc: vậy ĐTC làm gì trong hai tháng hè này? Không có thông cáo nào của phòng báo chí Tòa Thánh về vấn đề này.
Năm ngoái chữa thần kinh tọa
Hồi mùa hè năm 2018, theo báo Gia đình Kitô, (Famiglia cristiana), tuần báo Công Giáo có số ấn bản lớn nhất tại Italia, ĐTC Phanxicô dành một phần thời khóa biểu thu hẹp của ngài trong mùa hè để chữa bệnh thần kinh tọa, một thứ bệnh gây đau đớn không ít. Trong số các biện pháp chữa trị ngài nhận được có những cuộc xoa bóp và chích thuốc 2 lần mỗi tuần để giảm bớt đau đớn ở chân.
Bài báo không cho biết chi tiết ai đảm nhận việc trị liệu như thế cho ĐTC và việc này diễn ra tại đâu. Phòng báo chí Tòa Thánh không cho biết gì về vấn đề này vì đây được coi là điều thuộc về đời sống riêng tư của ĐGH, nhưng người ta thấy ĐTC vẫn đi lại với phần nào khó khăn, và ngài không bái quì hoặc quì gối được, kể cả trước Thánh Thể. Những chi tiết này chứng tỏ ngài vẫn có vấn đề với đôi chân.
ĐTC tiết lộ ngài bị đau thần kinh tọa lần đầu tiên hồi tháng 7 năm 2013 trong cuộc họp báo trên truyền bay từ Rio de Janeiro Brazil, trở về Roma sau Ngày Quốc Tế giới trẻ. Trả lời câu hỏi của một ký giả về sức khỏe của Ngài, ĐTC nói: ”Điều tệ hại nhất xảy ra cho tôi là một cơn đau thần kinh tọa mà tôi đã bị trong tháng đầu tiên, vì lúc ấy tôi đang ngồi trên một ghế bành để trả lời phỏng vấn và bị đau. Đau thần kinh tọa thật là rất thấm thía, rất đau! Tôi mong ước một một ai bị như vậy!”.
Thói quen không đi nghỉ hè của ĐTC
ĐGH Phanxicô vốn nổi tiếng là không nghỉ hè và thói quen này đã có từ thời trước khi ngài làm giáo hoàng. Lần chót ngài nghỉ hè là năm 1973, tức là cách đây đã 46 năm, lâu trước khi ngài làm giám mục và ít lâu sau khi ngài khấn trọng trong dòng Tên.
Thực vậy, trong chuyến bay từ Hàn quốc trở về Roma hồi mùa hè năm 2014, ĐTC tiết lộ: ”Làn chót tôi nghỉ hè ngoài thành Buenos Aires, cùng với cộng đoàn dòng Tên, là vào năm 1973. Tôi vẫn luôn nghỉ hè, nhưng trong nhà tôi; tôi thay đổi nhịp sống, ngủ nhiều hơn, đọc những gì tôi muốn; tôi nghe nhạc, dành nhiều thời giờ hơn để cầu nguyện.. và điều này làm cho tôi thoải mái hơn”.
Trong những công việc ĐTC làm trong kỳ hè này, chắc chắn có việc chuẩn bị cho chuyến viếng thăm dài 6 ngày ngài sắp thực hiện tại 3 nước Phi châu là Mozambique, Madagascar và đảo Maurice.
Khác với các vị Giáo Hoàng tiền nhiệm
Với thói quen trên đây, cách nghỉ hè của ĐTC Phanxicô khác hẳn các vị Giáo Hoàng tiền nhiệm.
Mùa hè ở Roma thật nóng bức, ẩm thấp và khó thở, nên người ta thường tìm đến những nơi thoáng khí hơn. Thời xa xưa, hoàng đế Domitiano của La Mã, sau khi lên ngôi vào năm 81 sau Chúa Cứu thế giáng sinh, đã cho kiến thiết một dinh thự tại địa điểm ngày nay là Castel Gandolfo và hiện vẫn còn di tích tại đây, mặc dù sau khi hoàng đế bị ám sát vào năm 96, biệt thự huy hoàng của ông đã bị bỏ hoang và trở thành đối tượng cho các vụ cướp phá đủ loại cho tới thế kỷ 17.
Dinh thự Castel Gandolfo
Thời trung cổ, các vị giáo hoàng cũng thường tìm cách tránh cái nóng nực ở Roma và tới khu vực Castel Gandolfo, vừa thoáng khí vừa có phong cảnh đẹp đẽ hơn. Đây là thị trấn cách Roma lối 25 cây số, và có cảnh trí thật đẹp ở cao độ 420 mét, cạnh hồ Albano, xưa kia là núi lửa.
Đức giáo hoàng Piô 12 là người đã dần dần biến Castel Gandolfo thành nơi làm việc, chứ không còn là nơi nghỉ ngơi, như trước đây nữa. Ngài chuyển thời khóa biểu từ Vatican tới đây, với các buổi tiếp kiến, các buổi canh thức cầu nguyện, nghiên cứu các hồ sơ và chuẩn bị các văn kiện Tòa Thánh.
ĐGH Phanxicô đã quyết định không đến nghỉ Castel Gandolfo trừ 2 lần viếng thăm chớp nhoáng hồi đầu triều đại giáo hoàng, nên các du khách có thể viếng thăm dinh thự này quanh năm. Họ có thể nhìn nhắm các bức chân dung của 51 vị Giáo Hoàng, những bức tranh cổ, và đặc biệt là căn phòng đơn sơ dành cho ngài.
Mở cửa Castel Gandolfo cho du khách
Tuy ĐTC Phanxicô không đến dinh thự ở Castel Gandolfo, nhưng các vị hữu trách không muốn để nơi này bị uổng phí. Như ĐHY Giuseppe Bertello, Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh đặc trách quốc gia thành Vatican cho biết,- ĐTC Phanxicô đã chấp thuận lời thỉnh cầu của nhiều du khách, và cho mở cửa dinh thự để khách có thể viếng thăm nơi cư ngụ của các vị Giáo Hoàng trước đây tại nơi này. Du khách cũng có thể viếng phòng làm việc của ĐGH Biển Đức 16, trên bàn còn cuốn từ điển thần học bằng tiếng Đức, cuốn niên giám Tòa Thánh màu đỏ, và vài cuốn sách.
Nhưng không có du khách nào được viếng hồ tắm nhỏ trong dinh Giáo Hoàng: khi Đức Gioan Phaolô hai mới được bầu làm Giáo Hoàng, cách tín hữu Công Giáo Canada gốc Ba Lan đã tặng cho ngài hồ tắm này. Hồi đó ngài mới 58 tuổi và cách bác sĩ khuyên ngài chịu khó chơi thể thao. Việc xây hồ tắm này hồi đó bị dư luận xì xèo, vì cho là phí phạm tiền của Tòa Thánh, nhưng Đức Gioan Phaolô 2 trả lời thẳng: ”Một hồ tắm khiêm nhượng này vẫn ít tốn kém hơn nhiều so với phí tổn tổ chức thêm một mật nghị Hồng Y bầu Giáo Hoàng”. Ngài ám chỉ đến sự kiện ĐGH Gioan Phaolô I qua đời sau 33 ngày làm Giáo Hoàng và Tòa Thánh bị tốn phí nhiều sau hai mật nghị bầu Giáo Hoàng sát nhau. Hồ tắm này trở thành nơi tập luyện rất tốt cho việc chỉnh hình chân phải của ngài sau khi gặp nạn.
G. Trần Đức Anh OP – Vatican