Có hai vị thánh Cecilia: một theo lịch sử và một theo truyền thuyết.
Bà thánh Cecilia theo lịch sử là một phụ nữ quý tộc Rôma, đã dâng tặng cho Giáo hội Rôma một ngôi nhà và một thửa đất. Ngôi nhà này trở thành nguyện đường sau này được gọi là nguyện đường “Thánh Cecilia trên đường Transtévère”; và thửa đất trở thành nghĩa trang “Thánh Calixtus”, trong đất thánh này, bà ân nhân được an táng gần nơi chôn các Đức Giáo hoàng.
Mãi đến thế kỷ VI, các người hành hương mới chất vấn về bà: bà Cecilia này là ai? Tại sao mộ bà và bản ghi công lại tôn trọng bà như vậy? Để thỏa mãn tính tò mò của các người hành hương, người ta đã chuyền tay nhau một “Passio” biến bà Cecilia thành một nữ thánh tử đạo nổi tiếng.
Bà Cécilia lịch sử chỉ là một thương gia giàu có, mẹ của một gia đình đông con, chết trong tuổi già, êm thắm trên giường, thì trong quyển “Passio” trở thành:
Cécilia truyền thuyết: một thiếu nữ thuộc gia tộc quý phái, dâng hiến mình để giữ đức trinh khiết, nhưng cha mẹ lại bắt kết hôn với một người ngoại giáo tên là Valerian. Cô thiếu nữ này bị chặt đầu vì đức tin Kitô giáo sau khi đã giúp cho Valerian trở lại. Cuối cùng, cô, Valerian và em trai là Tiburtius được tử đạo. Câu chuyện được hình thành vào khoảng thế kỷ VI.
Vào thế kỷ XVI, các họa sĩ lại vẽ Thánh nữ ôm những nhạc cụ và có năng khiếu về nghệ thuật, thế là nhiều nhạc sĩ đã nhận Thánh nữ là Thánh Quan thầy. Các ca đoàn cũng chọn Thánh nữ làm Thánh Bổn mạng. Đó là truyền thuyết bắt đầu rất trễ trong Hội Thánh.
Nhân ngày lễ kính Thánh Cecilia, xin Chúa cho chúng ta được xứng đáng hát mừng Danh Thánh Chúa với lòng yêu mến chân thành.