Thông thường, điều gì xuất hiện, sẽ có người hay biết, cho dù con số biết không lớn. Dẫu vậy, dù ít người biết, nhưng qua trải nghiệm, rồi cũng sẽ có thêm nhiều người biết. Nhất là những điều xuất hiện tự thân đầy phẩm chất vượt tầm cỡ! Điều như vậy, có một không hai, chỉ là Giáng Sinh, cuộc sinh hạ Giêsu nơi hang đá Bêlem, từ hai ông bà Maria và Giuse, vào một đêm đông lạnh căm, trên cánh đồng cô quạnh Bêlem!
Đã rõ về con số người hay biết tuy không lớn, dẫu chỉ ít oi, cũng đủ nói lên tính chất đại diện chứng kiến và chứng thực tuyệt đối. Khi đã nói như vậy, người ta thầm nhớ đến ĐGS khi đi rao giảng, Người cũng thích ‘con số ít’, chọn biệt riêng ba tông đồ theo bên Người trong những trường hợp đặc biệt. Như những lần mà ba tông đồ cùng với Người đi vào phòng em bé vừa đã chết để đánh thức sống dậy, ba người được dẫn riêng lên núi Tabor chứng kiến cuộc biến hình, ba người đi cầu nguyện riêng với Người khi đã vào vườn Giếtsêmani!
Chúa Nhựt hôm nay cũng nói đến con số ba đại diện cho cả vùng thênh thang chìm lỉm trong ‘u tối’ mà nguồn sáng xuất hiện rất hào phóng soi chiếu thông tin. Đó là dành cho ba đại diện là ba nhà chiêm tinh, gốc Phương Đông, chỗi dậy lần tìm đến Bêlem, đến với Con Người vừa mới chào đời trong ánh sao lạ tin báo xuất hiện. Các nhà chiêm tinh thường tin rằng mỗi con người sinh vào đời, định mệnh và danh giá được gắn kết với mỗi vì sao, tầm cỡ hay không, tùy vào kích cỡ và cường độ ánh sao phát sáng!?
Matthêu, trong đoạn TM trích đọc hôm nay, tường thuật cho người đọc biết được những điều như vậy, ngài viết: “Khi ĐGS ra đời tại Bêlem, miền Giuđê, thời vua Hêrôđê trị vì, có mấy nhà chiêm tinh từ Phương đông đến Giêrusalem”( c.1). Bất chấp nẻo đường hành trình vạn dặm, không màng gian nan, cheo leo hiểm nguy, ba nhà chiêm tinh lên đường. Khi họ tiếp cận Giêrusalem, ánh sáng sao bỗng vụt biến. Các ông rơi vào tăm tối mất hướng. Tiến vào yết kiến Hêrôđê đang trong triều đình, như là cách khôn ngoan tìm ra ánh sáng soi đường theo phương án đối phó, họ vào triều yết và hỏi vua Hêrôđê: “Đức vua Do Thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy ngôi sao của Người suất hiện bên Phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người”( c.2).Khi còn ở quê hương, họ là những con người được mệnh danh là ‘lầm lũi trong vùng u tối’, giờ đã gặp được ánh sáng hướng dẫn đến kinh đô ánh sáng! Thực ra ở đây, sao chẳng sáng mà cũng đang trong u tối đồng bộ! Bởi lẽ Hêrôđê đã không thấy có dấu gì sẵn sàng hay biết điều đã xảy ra. Để biết, ông cho vời các thượng tế, kinh sư đất nước ông, đến triều yết tra vấn! Các kinh sư và tư tế đền thờ cũng chẳng hơn gì, chẳng có gì là sẵn sàng và hiểu cơ sự. Tất cả cũng chỉ dẫn ra được những lời trong sách ghi chép mang tính tiên tri, ở vào một thời cách mấy trăm năm về trước. Nhưng đối với ba nhà chiêm tinh, từ các thông tin đó, cũng là những gì hữu ích cung cấp ánh sáng còn hơn vẫn chỉ toàn trong mù mờ u tối. Đó là những gì mà theo lời họ trình bày, đáp lời tra vấn của vua họ: “Tại Bêlem, miền Giuđê, vì trong sách Ngôn Sứ, có chép rằng: Phần ngươi, hỡi Bêlem, miền đất Giuđa, ngươi đâu phải là thành nhỏ nhất của Giuđa, vì ngươi là nơi vị lãnh tụ chăn dắt Israel dân ta sẽ ra đời”(c.6). Chính những lời Kinh Thánh này của Do thái không ngờ đã giúp đỡ các nhà chiêm tinh vơi đi nỗi niềm nhọc nhằn lộ hành, cho niềm tin thêm chất kiên cường, và những gì, họ đã dự đoán từ nơi quê hương riêng tư của nhau, dẫn bước họ lên đường đi tìm vì vua vừa xuất hiện vô cùng vĩ đại, cũng được xác định thâm tín.
Qua đó, dựa vào vài chi tiết trong tường thuật, mỗi người ngày nay, về phần mình, có thể rút ra được điều gì quý giá áp dụng cho cuộc hành trình để gặp gỡ ĐKT. Với ba nhà chiêm tinh, ánh sáng sao tỏa chiếu rực rỡ, là điều quý giá cần thiết? Ánh sáng sao đó có thật xuất hiện nơi vũ trụ hay chỉ là ánh sáng xuất hiện từ nơi tâm linh dành cho ai hằng biết liên lỉ nghiền ngẫm, tra cứu, lên đường đi tìm kiếm mới có được? Ở đây điều có thể xác định cách quả quyết chính là những gì là sự thật xuất phát từ ĐGS khi đi rao giảng đã quả quyết: “Ai xin thì sẽ được, ai tìm sẽ thấy, ai gõ cửa sẽ mở cho. Anh em cöù xin thì seõ ñöôïc, cöù tìm thì seõ thaáy, cöù goõ cöûa thì seõ môû ra cho”( Mt 7,7). Thực vậy, ba nhà chiêm tinh không làm theo như thế, theo điều ĐGS nói như trên sau này, chắc các ông cũng chẳng gặp được điều gì!? Ở đây, điều thiết yếu là thái độ chuyên cần, bền bỉ, chăm chú vào mục tiêu theo đuổi với triển vọng, ‘điều gì đã sẵn’ ắt là phần thưởng của hành động, là kết quả đền đáp trọng hậu. Điều đã sẵn ở đây chính là ý tiên thiên nhiệm mầu của THIÊN CHÚA muốn cho mọi người nhận biết Ngài, gặp gỡ Ngài, tính chất hào phóng của Ngài. Con người kiên tâm gõ cửa, ắt cửa sẽ mở. Đó cũng là tâm tình và thái độ minh họa mô phạm của ba nhà chiêm tinh, một cuộc đời tìm tòi, cả khi bước đầu khởi sự lên đường theo ánh sao dẫn đường không ngại gian lao, cũng như rất nỗ lực vượt qua giai đoạn được xem là bế tắc ở chính tại kinh thành Giêrusalem, khi ánh sáng sao soi đường vụt biến.
Ở đây, trong câu chuyện của Luca, còn phát hiện thêm một điều hệ trọng khác: người của TC là những đối đầu của TC. Tâm tình và thái độ này được bọc lộ chính ở những con người như Hêrôđê và các thượng tế, kinh sư. Trực tiếp và chính diện, tiên thiên là vua Hêrôđê, vị lãnh tụ toàn dân Do Thái. Ngay cuộc gặp gỡ với ba nhà chiêm tinh, vốn dĩ độc ác tham quyền, ông đã nảy sinh trong tâm hồn ý sát hại con trẻ vừa mới sinh để bảo vệ ngai vàng, cụ thể được xem là tài sản bảo đảm không thể thiếu giữ lấy vinh sang phú quý, uy quyền, sự vun thân, cứu cánh an toàn cho sinh mệnh trần thế. Lối sống thực dụng ngày nay trong nhân loại không loại trừ sự tương đồng với quyết tâm này của Hêrôđê. Với các thượng tế và kinh sư, ngay ở đây bây giờ thì chưa có động tĩnh gì, nhưng sau này chính họ cũng trở nên là những người bảo thủ quyền lợi tư riêng để quyết định đương đầu với Đấng hôm nay là con trẻ trong một tương lai liên quan mật thiết với ba mươi năm về sau: họ sẽ đồng thanh đứng lên vu khống, kết tội và lên án tử với hình phạt đóng đinh trên cây thập giá nhân danh gìn giữ chính thống luật Mosê và sự thánh thiện, vẹn toàn đền thờ. Điều này xảy ra không chỉ do tư lợi của bản thân, mà còn bởi, từ khởi đầu, họ đã phạm phải lỗi lầm lớn: là việc thiếu tỉnh thức chờ đợi, thiếu sẵn sàng miệt mài để tâm theo dõi những gì đã, sẽ diễn ra được tiên báo nơi Kinh Thánh Cựu Ước.
Lạy ĐGS là TC nhân lành, Người đã dạy con luôn bền gan tìm gặp Người. Xin nâng đỡ và ban cho con đức bền gan để con biết xem thường những gì khác ngoài theo đuổi tư thế sẵn ở mọi khi trên đường, dù phải gian lao, vì để tìm gặp Chúa.
Lm Uyen Nguyen
