Thiên Chúa phán với Sa-lô-môn rằng: “Ngươi muốn gì cứ xin đi, Ta sẽ ban cho”.(1V 3,5)
Nếu Chúa cũng hỏi ta như thế thì ta sẽ xin gì đây?
Ta sẽ xin cho được sống lâu; xin cho có được nhiều tiền, nhiều của; hay xin cho kẻ thù của ta phải chết; hoặc xin cho ta được mạnh khỏe, xin cho ta được thành công trong công ăn việc làm? Chắc chắn là ta sẽ xin như vậy.
Thế nhưng vua Sa-lô-môn đã không xin như thế. Ngài xin : “Xin cho tôi tớ Chúa đây, một tâm hồn biết nghe nghe, để cai trị dân Chúa và phân biệt phải trái”. Một lời xin rất khôn và đẹp lòng Chúa. Và Chúa đã ban cho Vua có được “một tâm hồn khôn ngoan và minh mẫn”(x.1V3,12).
Ta nên chú ý là một TÂM HỒN chứ không phải một CÁI ĐẦU. Tại sao? Tại vì con người nên thánh nên thiện là từ cái tâm chứ không phải từ cái đầu. Khôn ở cái đầu dễ làm cho ta tự kiêu tự đại và từ đó làm cho tâm hồn ta nên xấu xa và gian ác. Khôn ở cái tâm sẽ làm cho ta biết khiêm nhường và ta sẽ có được một cái đầu khôn ngoan và minh mẫn.
Vua Sa-lô-môn đã xin : Một “tâm hồn” biết lắng nghe. Tại sao lại là một tâm hồn biết lắng nghe chứ không phải một “đôi tai” biết lắng nghe?
Nghe ở đây là nghe bằng tâm chứ không nghe bằng tai. Nghe bằng tai thì ta có thể nghe tai này rồi chạy qua tai kia; nghe cho có nghe, “nghe như vịt nghe sấm” vậy thôi chứ chẳng để để ý, chẳng hiểu gì, chẳng biết gì và tất nhiên cũng chẳng thực hành chi. Phải nghe bằng cái tâm, bằng cái lòng mới được. Nghe bằng tấm lòng là ta nghe mà ta chăm chú, ta để ý, ta suy gẫm, ta suy niệm; rồi ta hiểu, ta nhận và ta thực hành.
Nếu ta có được một tâm hồn như vua Sa-lô-môn, ta sẽ biết đâu là ruộng có kho tàng; đâu là viên ngọc quí. Có thể là một thửa ruộng, không có giá trị gì, nhưng ta biết trong thửa ruộng đó có một kho tàng, nên ta bán mọi sự để có được thửa ruộng đó. Đương nhiên là không vì thửa ruộng mà vì cái kho tàng trong đó. Có thể là một viên ngọc xoàng như khi được mài dũa sẽ là viện ngọc sáng và có giá trị.
Thửa ruộng đó là gì? Đó chính là việc sống Lời Chúa. Vì trong Lời Chúa có một kho tàng là sự khôn ngoan của Chúa và sự sống đời đời. Ta mà nghe Lời Chúa; nghe cách chăm chú; rồi ta suy gẫm, ta suy niệm, ta sẽ tìm được sự khôn ngoan của Chúa. Rồi khi ta biết đem ra thực hành nghĩa là sống Lời Chúa trong cuộc đời của mình, ta nên thánh, nên thiện, thì ta sẽ có được sự sống đời đời; sẽ có cơ may được lên thiên đàng.
Còn viện ngọc quí là gì? Đó chính là việc cầu nguyện. Việc cầu nguyện là việc cao quí nhất của con người; để tôn vinh, ca ngợi và cảm tạ Chúa. Và qua việc cầu nguyện ta sẽ lãnh nhận được nhiều ơn Chúa. Ơn Chúa là thứ cao quí để cho linh hồn ta sống. Có ơn Chúa tâm hồn ta sẽ có bình an và có niềm vui. Ơn Chúa như nước vậy. Như cây sống nhờ nước thế nào thì ta cũng sống nhờ ơn Chúa như vậy.
Không có ơn Chúa, thì dù ta có khôn ngoan mấy thì cũng “oan trái” nhiều mà thôi. Người ta đã nói mà: “Khôn ngoan lắm thì oan trái nhiều”. Cái khôn đó là cái khôn lỏi, khôn ranh; chỉ biết lợi dụng, mưu mô, nên sẽ gây nhiều phiền toái. Đâu có ai để yên cho mà ăn không, ăn giựt được; gian dối, xảo trá mà, làm sao mà ăn ngon lành được.
Không có ơn Chúa thì dù có nhiều tiền, nhiều của cũng chẳng có bình an và hạnh phúc trong tâm hồn được. Lúc nào cũng lo ngay ngáy. Lo sợ người ta cướp, người ta giực; lo sao cho tiền để ra tiền; có mất một vài đồng cũng như đứt từng đoạn ruột. “Đồng tiền nó liền khúc ruột” mà.
Nhưng khi có ơn Chúa rồi ta sẽ sống vui, sống khỏe. Sống vui, sống khỏe thì trẻ mãi không già, lo chi mà không sống được lâu;
Có ơn Chúa ta sẽ hăng say làm việc. Hăng say làm việc thì ta sợ gì mà không có thành công. Thành công thì ta sẽ có nhiều tiền; có tiền ta sẽ sắm của đâu có gì khó.
Có ơn Chúa ta sẽ chăm chỉ học hỏi, ta sẽ có được nhiều kiến thức, nhiều kinh nghiệm sống; sợ gì mà không phân biệt đâu là phải đâu là trái. Ta cứ theo lẽ phải mà thu xếp công việc của mình và cư xử đúng mực với mọi người. Khó khăn nào ta cũng vượt qua, kẻ thù nào ta cũng đánh thắng. Thắng được kẻ thù chính là làm chủ được bản thân của ta; chứ không đánh đập ai khác.
Vậy ta hãy noi gương vua Sa-lô-môn hãy xin Chúa ban cho ta có được một tâm hồn biết lắng nghe; một tâm hồn khôn ngoan và minh mẫn. Có thế ta sẽ sống lâu, sống vui, sống khỏe và sống đời đời. A-men.
Lm. Bosco Dương Trung Tín